2. Lig’de B Kadrosu olsun, TFF Üstün Ligi’i devretsin

Emrah BAYRAKTAR – Konuk Yazar

Türkiye’de altyapı tartışması eksik olmuyor. Buna katkı olsun diye şahsen kulüpler tarafından talep edilen Rezerv Lig, yeniden onların isteğiyle 4. hafta sonunda rafa kaldırıldı. Türkiye’de altyapı denilince akla gelen birinci isimlerden olan teknik yönetici Emrah Bayraktar,
Rezerv Lig fiyaskosunu Ajansspor için kıymetlendirdi.

Yılların tecrübeli altyapı yetiştiricisi olan; Beşiktaş’ın bu dönem yurt dışına sattığı Rıdvan Yılmaz, Emirhan İlkhan ve Serdar Saatçı’nın yanı sıra Ersin Destanoğlu’nda da emeği olan Bayraktar, Rezerv Lig’de nerede yanlış yapıldığını anlatırken, tahlil önerisi de sundu: B Ekibi ve Gelişim Ligleri…

İşte Bayraktar’ın tahlil:

Bizim geleneğimiz daima berbata gitmek

Ülke futbolumuzun bir geleneği olmadığı söylenir ya daima, haksızlık etmemek lazım. Zira aslında bir geleneğimiz var: Yanlış karar vermek, değiştirmek ve yanlıştan dönmek isterken tekrar değiştirerek başlangıçtan da makûs bir noktaya gelmek! Bunu
başaran nadide bir futbol kültürümüz var! Direkt bahse, yani Rezerv Lig’e gireyim: Çabucak her hususta olduğu üzere, futbolumuzda da sebep-sonuç alakası kurmadan genel kanılarla yorum yapmak üzere bir alışkanlığımız var. Artık isterseniz bu yanlış tavrın dışına çıkalım ve mevzuyu alt başlıklarıyla ele alalım.

A2 Ligi de denendi, itiraz ettik, bitti

Öncelikli olarak, gelişim liglerinde bir maçın geliştirici olabilmesi için; birbirine denk kabiliyette, fizik ve deneyimde oyuncuların zorluk derecesi yüksek ortamda; örneğin kalabalık seyirci önünde ve baskı altında oynaması gerekir. Çok değil, 10 yıl evvel biz Rezerv Lig’i ‘A2 Ligi’ ismi altında denedik. Beşiktaş Akademisi Yöneticisi olarak çalıştığım yıllarda, bu tertibin çok başarısız
olduğunu ve gelişime katkı sunmadığını Türkiye Futbol Federasyonu’na (TFF) birçok kere yazılı olarak aktardık. Sonuç olarak lig kaldırıldı.

Rezerv Lig’in temel sorunları

Peki, TFF ile de paylaştığımız bu meseleler neydi? Tek tek bakalım…

Organizasyon:

Rezerv Lig maçları A kadro maçlarının sonraki günü oynanıyor, bu demek oluyor ki yüklü U19 grup oyuncularından kurulan Rezerv Ekip, A grup ile seyahat edemiyor ve ekstra bir masrafla bir gün sonra yola çıkıyor. Birebir gün oynanan U19 Ligi olsa, bu grup da A kadro ile seyahat edilebilir ve masraflar azalır.

(Bu yalnızca A ve U19 grupları bir arada seyahat eden grupları kapsıyor diyebilirsiniz. Lakin bahsettiğim durumun yaşandığı toplam sayı azımsanmayacak ölçüde.)

“Sen yoksun” demek çok zordur

Deplasmanda A kadro takımına giren lakin oyuna girmeyen profesyonel ekip oyuncularına, “Sen bir gün daha bekle, Rezerv Kadro’yla maç oynayacaksın” demek, söyleyen için de dinleyen için de güç bir konuşmadır.

Rezerv Lig maçlarının oynandığı alanların bir standardının olmaması, birden fazla tesise seyircilerin dahi alınmaması, bu maçları bir avuç insanın izlediği zoraki maçlardan öteye götüremiyor.

Rezerv Lig, geliştirmiyor

Haftaiçi altyapıda eğitim gören U19 Kadrosu oyuncuları, oynayacakları maç öncesi A kadrodan hangi oyuncuların geleceğini bilmedikleri için performans sorunu yaşamaktadır. Zira A kadrodan gelen oyuncular sorgusuz olarak birinci 11’de oynayacaktır.

Durum bu maçlarda oynayan profesyonel A kadro oyuncular için de hiç kolay değil. Bu oyuncular, Rezerv Lig maçlarının zorluk derecesi çok düşük olduğu için gelişim göstermek bir yana, tersine fizikî ve zihinsel olarak geri gitmektedirler. Düşünün ki bir dönem evvel tahminen de TFF 1. Lig’de çok yeterli performans göstermiş ve Muhteşem Lig’e transfer olmuş bir oyuncu, kendini birden altyapıda maç oynarken buluyor.

Rezerv Lig’de teknik sorunlar

• Bilindiği üzere, gelişim yaş kümelerinde maçlar idmanların göstergesi olur. Antrenör olarak hafta içi çalıştıklarınızın maçlarda ne oranda gerçekleştiğini test edersiniz. Lakin Rezerv Lig’de maçlara çalışmadığınız ve kim olacağını bilmediğiniz oyuncularla çıkarsınız. Artık bu noktada gelişim değil, yalnızca ne oranda olacağını kestiremeyeceğiniz bir rekabet olur.

• A Takım’dan Rezerv Grup’ya oynamaya gelen oyuncular genelde isteksiz ve düşük konsantrasyonla gelirler. Hangi durumda ne mühlet oynayacakları genelde A ekip teknik heyeti tarafından telkin edilir. Örneğin; Rezerv Lig antrenörü, hafta içi çok yeterli çalışan genç ulusal sağ bek oyuncusuna, A ekipten gelen öteki bir sağ bek oyuncusu olduğu için, dizilişte öteki yer aramaya başlayabilir.

• A ekip teknik heyeti için en can sıkıcı hususlardan biri de Rezerv Lig’de oynamak istemeyen oyuncuları ikna etmek. Yabancılar başta olmak üzere, birtakım oyuncular ikna olmazken, yerlilerin mecburen oynamak zorunda kalmaları, grup içi huzursuzluğu da beraberinde getirmektedir.

Rezerv Lig’de tüzel sorunlar

• Profesyonel oyuncuların kontratlarında maç başı fiyatları, bonusları üzere farklı ayrıntılar yer alır. Rezerv Lig maçları da resmi maç statüsünde olduğu için, bu maçlarda oynayan oyuncuların kontratlarından doğan haklarını talep etme hakkı vardır. Bu da kulüplere ekstra masraf getirecektir.

• A kadrodan gelen oyuncuların düşük konsantrasyonu, onlara karşı oynayan gençlerin vakit zaman ekstra motivasyonu ile buluşunca, kart görmek kaçınılmaz olur. Birden fazla vakit da bu kartlar kırmızı olabiliyor. Sonuçta maç oynasın diye Rezerv Lig’e gönderdiğiniz oyuncular hem aşağıda hem de yukarrda cezalı duruma düşebiliyor.

Rezerv Lig gitti, gençlerin transferi yattı

Tüm bunlara ek olarak bir de verilen her yanlış kararda gençlerimizin mağdur olduğunu unutmamak gerek. Dönem başı üzerine çok düşünmeden çabucak başlatılan Rezerv Lig için birçok kulüp altyapıda yaşı dolan oyuncularını bırakmadı ve tekrar lisans çıkardı. Ayrıyeten, 4. haftanın sonunda ligin kaldırılmasıyla da birçok genç öbür kadrolara transfer olma imkânını kaçırmış oldu.

Çare B Ekibi ve Gelişim Ligleri

Aslında bu mevzuda yazacak daha çok ayrıntı var. Lakin aslında sonlandırılmış bir tertibin üzerine daha fazla konuşmaya gerek yok diye düşünüyorum. İsterseniz birkaç cümle de “Peki, ne yapılmalı” üzerine edelim… Yıllardır anlatırım, çalıştığım kulüplerde de ısrarla liderlere ve idare şuralarına kesinlikle bir B grubumuz olmalı diye sayısız raporlar yazmışlığım var.

Gençler Anadolu’da kayboluyor

Süper Lig’de oyuncu gelişiminde öncü kulüplerin kesinlikle alt profesyonel liglerde bir B ekibi olması gerekiyor. Kulüpler altyapılarında yetişen ve A kadroya geçmeye aday genç oyuncularını yıllardır kiralayarak, takibini yapmıyor ve bir maddi paha haline gelmeden ellerinden kaçırıyorlar. Buraya kadar yazdıklarım için kulüplerin inisiyatifi diyebilirsiniz. Fakat bu durumun Türk futbolunu ilgilendiren kısmıysa; bu gençlerin gerçek potansiyellerine ulaşamadan Anadolu futbolu içinden kaybolup gidiyor olması.

2. Lig’de B Ekibi kurma müsaadesi verilsin

Oysa, TFF isteyen Harika Lig kulüplerine 2. Lig’de B Kadrosu kurma hakkı verse, kulüpler genç oyuncularının kendi nezaretleri altında, tıpkı tesislerde, tıpkı eğitimin devamını sağlayarak potansiyellerine ulaşmalarını sağlayabilir. B kadrosu, A kadrosu ile tıpkı tesiste antrene olup, maçlarını da A ekip deplasmandayken statta oynarsa işte burada gerçek bir gelişimden bahsedebiliriz.

Gelişim Ligleri

U17 ve U19 performans yaş kategorileri olarak kabul edilir. Bu yaş kümelerindeki gençlerin oynayacakları liglerin kalitesi gelişimlerine direkt tesir edecektir. Örneğin U19 ligi maçları yılın muhakkak vakitlerinde neden A ekip maçlarının öncesinde oynanmasın? Bu ortada genç oyuncuların gelişiminde liglerin revizyonu ve uygunlaştırılması tek başına bir şey söz etmez.

TFF ligi bıraksın, gençlere baksın

Özetle, genç oyuncu gelişimi derya deniz bir husus, lakin biz daima derede boğulmaya devam ediyoruz. Sonuç olarak, TFF uzun yıllardır ihmal ettiği Türkiye’de futbolun gelişimi konusuna süratle eğilmelidir. Türk futbolu ne yazık ki yıllardır haftalık hakem performansları üzerinden okunuyor ve bedellendiriliyor. TFF tahminen de lig idaresini Kulüpler Birliği’ne verip tüm konsantrasyonunu gelişime ve eğitime çevirmeli. Ne dersiniz?