Rusya’nın ‘doğal gaz’ planı kendisini vurabilir

Rusya, hem AB'nin yaptırımlarını aşmak hem kendi para ünitesini ticarette rezerv haline getirmek için doğal gazı "dost olmayan ülkelere" yalnızca ruble ile satacağını duyurdu. Öteki ülkeler bu yolu izlerse güç ticaretindeki "dolar" hakimiyetine ziyan verecek bu atak, ithalatın durması halinde Rusya'nın kendisini vurabilir.

Rusya doğal gazı ruble ile satma kuralında diretiyor. Dost olmayan ülkelerin doğal gaz alıcısı şirketlerine 1 Nisan itibariyle 15 günlük müddet veren Rusya'nın koşulunu yerine getireceğini duyuran birinci Avrupa Ülkesi Litvanya oldu. Ruble ile ödeme yaptırımının öbür Avrupa ülkelerinde de kabul görmesi bekleniyor.

AVRUPA'YA YILDA 155 MİLYAR METREKÜP GAZ SAĞLIYOR

Rusya'nın ruble ile doğal gaz satış kaidesini dost olmayan alıcı ülkelere resmi yazıyla bildirmesi Avrupa'yı yaptırımlar konusunda büyük bir çıkmaza soktu. ABD ve İngiltere'nin bilakis Avrupa Birliği üyesi ülkelerin birçok, doğal gazda büyük oranda Rusya'ya bağımlı durumda. Avrupa ülkeleri ithal ettiği doğal gazın yüzde 45'ini Rusya'dan temin ediyor. Avrupa'nın en büyük iktisadına sahip Almanya'nın kullandığı doğal gazın yüzde 54'ü Rusya'dan geliyor. Finlandiya, Estonya, Kuzey Makedonya ve Bulgaristan üzere ülkeler için bu oran yüzde 100'ü buluyor.

YAPTIRIMLA RUBLE ORTASINDA KALDILAR

Yıllık doğal gaz tüketiminin yaklaşık yarısını Rusya'dan temin eden Avrupa ülkeleri ticareti sürdürmekle Rusya'ya güç ambargosu uygulamak ortasında kararsız kalmış durumda. Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, geçtiğimiz Cuma günü imzaladığı "dost olmayan ülkelere" doğal gaz satışı ödemelerinde Rus rublesine geçilmesine yönelik kararname; Rus gazı alan ilgili ülkelerin, Gazprombank'tan hesap açması ve ödemeleri bu bankaya yapmayı mecburî kılıyor.

K-HESABI İLE AVRO YATIR, RUBLE ÖDE

Rusya'nın en büyük müşterisi durumundaki Avrupa ülkeleri, yaptırımların dışında tuttukları Gazprombank'ı ticarette köprü haline getirmeyi planlıyor. Bulunan tahlile nazaran; Batılı ülkeler, ödemelerini Gazprombank'ta açılacak özel hesaplara avro ve dolar cinsinden yapacak. "K-hesabı" diye isimlendirilen hesaptaki para, banka tarafından rubleye dönüştürülerek Gazprom'a aktarılacak. Batılı ülkelerin yaptırım listesinde bulunmayan banka, bir cins aracı fonksiyonu görecek. Gazprombank hesapları yabancı gaz alıcılarının gıyabında açabilecek.

ÖDEME NİSAN'IN İKİNCİ YARISINDA

Rusya, geçtiğimiz cuma gününü cumartesiye bağlayan gece yarısı saat 24.00'a kadar ilgili ülkelere ruble ile ödeme yapacaklarını teyit etmelerini istedi. Doğal gaz alıcısı ilgili ülkelerin koşul koşulan gün ve saatte kadar ruble ile ödeme yapacaklarını teyit etmemesi; doğalgaz tedarikinin çabucak kesilmesiyle sonuçlanmayacak. Zira devam eden fiili teslimatların ödemesi Nisan'ın ikinci yarısında yahut Mayıs ayının başında yapılacak.

DOST OLMAYAN ÜLKELER KİMLER?

Rusya-Ukrayna savaşı devam ederken Rus Hükümeti, vatandaşlarına, şirketlerine yönelik olumsuz adım atan ve dostça halde olmayan ülkelerin ismini onayladıklarını duyurmuştu. Avrupa Birliği üyesi ülkeler başta olmak üzere listede 50'ye yakın ülke var. ABD, İngiltere, Kanada, Güney Kore, Japonya, İsviçre'nin yer aldığı listede; Ukrayna, Karadağ, Kuzey Makedonya, Arnavutluk üzere Doğu Avrupa ülkelerinin varlığı dikkat çekiyor.

RUSYA İSTEDİĞİ SÜRECE TAHLİL SÜRDÜRÜLEBİLİR

Yeni Şafak'ın haberine nazaran, Ruble ile ticarette Avrupa ülkelerinin Gazprombank üzerinden bulduğu tahlili kıymetlendiren Türkiye Güç Stratejileri ve Siyasetleri Araştırma Merkezi (TESPAM) Lideri Oğuzhan Akyener, buradaki para akışının Rusya'nın işine geldiğini söyledi. Rusya'nın bu yaptırımla dövizi ülkesine getirmek istediğini vurgulayan Akyener, kontratlarda avro ya da dolar mecburiliği bulunmadığı sürece Rusya'nın ruble ile ticaret gerçekleştirmeyi isteyebileceğini tabir etti. Akyener, Gazprombank üzerinden bulunan tahlilin Rusya istediği sürece sürdürülebilir bir seçenek olarak masada yer alacağını kaydetti.

LİTVANYA'NIN YAPTIĞINI BÜYÜK ÜLKELER YAPAMAZ

Tükettiği doğal gazın yüzde 69'unu Rusya'dan alan Litvanya'nın attığı ambargo adımını da kıymetlendiren Akyener, "Litvanya'nın yıllık doğal gaz tüketimi 2 milyar metreküp civarında. Bu atılan adım çok büyük sorun oluşturmaz. Ancak Almanya üzere büyük ülkeler için bu türlü bir adım kelam konusu değil" diye konuştu.

S.ARABİSTAN PETROLDE YAPABİLİR

Rusya'nın mahallî para ünitesine geçişini başka güç tedarikçisi ülkelerin gerçekleştiremeyeceğini de söyleyen Akyener, Rusya'nın Avrupa'nıın kendisine olan bağımlılığı sebebiyle elinin güçlü olduğunu tabir etti. Akyener, petrolde emsal bir senaryonun uzun vadede tek gerçekleşebileceği ülkenin Suudi Arabistan olduğunu belirtti.