TURKOVAC bilim literatürüne girdi

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

TURKOVAC aşısının “İki Dozluk Programlarının” etkililiği ve güvenilirliğine ait, öbür bir inaktif aşı olan Coronavac aşısıyla mukayeseli Faz-3 çalışması orta sonuçları memleketler arası hakemli mecmuada yayınlandı. 22 Haziran 2021 ile 7 Ocak 2022 ortasında, Türkiye çapında 10 farklı üniversitede, 18-55 yaşları ortasında 1290 gönüllüye, ikincisi 28. günde olmak üzere iki doz aşı uygulanarak yapılan çalışmaya nazaran TURKOVAC, aktiflik açısından Coronavac ile benzeri sonuçlar verdi. Aslında uygulamada olan Türk aşısının milletlerarası arenada tescillenmesi, tıp etraflarında sevinçle karşılandı. Prof. Dr. Deniz Çalışkan ve enfeksiyon hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Alper Şener, TURKOVAC’ın bilimsel toplulukta rüştünü ispat ettiğini, bu muvaffakiyetle gurur duyduklarını söylediler.

DÜŞÜK GELİRLİ ÜLKELER İÇİN AŞIYA ERİŞİM KOLAYLIĞI

Bilimsel hakemli mecmualarda yayınlanan makalelere mesken sahipliği yaparak açık erişim sağlayan yayın kuruluşu MDPI (multidisciplinary publishing institute)’de yayınlanan makalede “Sonuçlarımız, TURKOVAC’ın en az Coronavac kadar tesirli olduğunu ve 18-55 yaş ortası bir popülasyonda çok âlâ bir güvenlik profiline sahip olduğunu gösterdi.” sözüne yer verildi. Faz-3 çalışması raporunda TURKOVAC’ın “İkinci dozdan 14 gün sonra semptomatik KOVID-19’u önlemede 18-55 yaş ortası bireylerde yüzde 41,03’lük izafî risk azalmasıyla Coronavac’tan daha aşağı olmadığını gösterdiği” tabir edildi.

Makalede, aşının farklı VOC’lere karşı tesirliliğini ve muhafaza müddetini göstermek ve yaşlı nüfus, ergenler, küçük çocuklar ve belli kronik hastalıkları olan bireyler üzerindeki güvenlik ve tesirliliğini pahalandırmak için TURKOVAC’ın performansı hakkında daha fazla bilgiye muhtaçlık olduğuna dikkat çekildi. TURKOVAC ile ilgili Faz-4, yani uygulama sonrası izlem, data toplama çalışmaları da devam ediyor.

İnaktif aşıların, 2–8 derecelik olağan buzdolabı sıcaklıklarında üç yıldan uzun mühlet sevk edilip rafa kaldırılabildikleri anımsatılan makalede, düşük ve orta gelirli ülkelerde, hem birey hem de toplum sıhhati açısından KOVİD -19 aşılarının bulunabilirliğini artırmak açısından TURCOVAC’ın muvaffakiyetinin değeri vurgulandı.

Kovid -19 aşısı TURKOVAC’ın 2021’in sonunda acil kullanım onayı almasıyla Türkiye koronavirüs aşısı üreten 9 ülkeden biri olmuştu. Erciyes Üniversitesi ve Sağlık Bakanlığı Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı (TÜSEB) iş birliğiyle geliştirilen TURKOVAC’ın birinci basamağı olan Faz 1 çalışmaları 5 Kasım 2020’de başladı. Birinci dozu 10 Şubat 2021’de yapılan Faz 2 çalışmalarında da aşıyla ilgili olumlu datalar elde edildi. Yerli Kovid -19 aşısının Faz-3 kapsamındaki birinci dozu, 22 Haziran 2021’de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın görüntü konferans ile katıldığı Ankara Kent Hastanesindeki programda yapılmıştı.

YERLİ AŞIYA AĞIR İLGİ

​Prof. Dr. Alper Şener, “Türkiye uzun bir ortadan sonra bir aşıyı birinci sefer büsbütün yerli sermayeyle, yerli girişimciyle ve kendi araştırmacılarıyla geliştirmiş ve Faz çalışmalarını tamamlamıştır. Alanda uygulanıyor olması da çok kıymetli. Eserler geliştirilir, piyasaya sunulur fakat alanda karşılık bulmaz. Kendi hastanemizde öteki aşı sıraları boşken TURKOVAC’ta aşı kuyruklarına şahit olduk. Vatandaşın gösterdiği bu ilgi de çok kıymetli. Özlediğimiz, gurur duyduğumuz bir şey.” dedi.

Prof. Dr. Deniz Çalışkan, sonuçların hakemli mecmuada yayımlanmasıyla birlikte TURKOVAC’a ait tasaların ortadan kalktığını belirterek, “Önümüzdeki devir salgınlar öngörmek mümkün. Bu koşullarda kendi imkanlarımızla ürettiğimiz bir aşımızın olması büyük bir gurur vesilesi. Üreten gruba şükran borçluyuz. Artık hakemli mecmuada yayımlanmasıyla metodolojinin inançlı olduğu teyit edilmiş oldu” diye konuştu. Prof. Dr. Çalışkan, kullanım onayı aldıktan sonra TURKOVAC ile çok sayıda kaybın önüne geçildiğini anımsattı.

TARİHE ŞAHİT OLUYORUZ

Enfeksiyon hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Alper Şener, TURKOVAC’ı geliştiren takımın, daha evvel Kırım Kongo aşısını aşikâr bir kademeye getirdiğini lakin sonuçlandıramadığını anımsatarak şöyle konuştu: “Aynı takım, inaktif korona aşısını, bütün dünyayla tıpkı vakit dilimi içinde, yaygın kitlesel uygulama aşısı durumuna getirdi, bu büyük bir muvaffakiyet. Aşılar geliştirilir lakin memleketler arası otoriteler, DSÖ tarafından kabul görmediği sürece lokal kalır. TURKOVAC, DSÖ’nün bilimsel müşahedesinden geçti. Uygulama kademesinde kabul gördü. DSÖ’nün listesinde yer aldı. Daha da kıymetlisi, DSÖ’nün azgelişmiş ülkelere aşı bağışı için kurduğu Covax sisteminde de yer aldı. Kovid 19 süreci, Türk bilim topluluğu açısından gurur verici basamaklarla ilerledi.”

Prof. Dr. Alper Şener, bir öteki kademenin, Kovid 19’un teşhisi için geliştirilip süratle uygulamaya konulan yerli PCR kitimiz olduğunu belirtti. Şener, “Sahada uygulandı. Hem Türkiye’de hem Afrika kıtasında pek çok ülke, PCR kitlerimizi TÜSEF’in öncülüğünde, para ödeyerek satın aldı. En son Sağlık Bakanımız bir açıklama yaptı: Türkiye, birebir anda hem Kovid ve İnfluenza, hem RSA virüslerini tahlil eden bir kit geliştirdi. Yerli ve ulusal sermayeyle. Bu da çok yakın bir vadede uygulamaya geçecek. Teneffüs yolu patojenlerini yakalamaya yönelik teşhis kitleri, teknoloji piramidinin zirvesidir. Pek çok kit geliştirilebilir fakat teneffüs yolu sorunlarının teşhisinde daima sorunlar yaşanmıştır. Türkiye bu üç muvaffakiyetle çok büyük bir mihenk taşını atladı. Tarihe şahit oluyoruz.” diye konuştu.