DOLAR
29,1609 0.08%
EURO
32,1499 0.86%
ALTIN
1.913,080,62
BITCOIN
1276024-0,58%
İstanbul
10°
HAFİF YAĞMUR
02:00
İMSAK'A KALAN SÜRE
HAFİF YAĞMUR
İMSAK'A KALAN SÜRE
15 Aralık 2022 Perşembe
News
İrem Kuşoğlu ikusoglu@haberturk.com
Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin 7. gününde çatışmalar tüm hızıyla sürüyor. ABD ve Avrupa ülkeleri güçlü ekonomik yaptırımlarla Rusya’ya ciddi ziyan verdiklerini anlatım etse de Rusya Devlet Başkanı Putin ve Rus yetkililer hedeflere geri adım atılmayacağını belirtiyor.
Saldırılarda pek fazla şahıs hayatını kaybederken Ukrayna ve Avrupa’nın gözü Kiev’deki çatışmalara odaklanmış durumda. Ancak Rusya işgalinin başlamasından bu yana en aka hedeflerden birisi Mariupol’dü. Çünkü kışın donabilen bu sığ denizin kenarında yaşananlar, aslında Rusya’nın başlattığı cenk için hayati ehemmiyet taşıyor.
İşte tam da bu noktada dünyanın gözü başkent Kiev’deki çatışmalara odaklanmışken, Rusya’dan dün dikkat çeken Azak Denizi açıklaması geldi. Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü Igor Konashenkov açıklamasında “Azak Denizi kıyılarında kontrol tamamen sağlandı. Bugünden itibaren Ukrayna Silahlı Kuvvetleri’nin, Azak Denizi’ne çıkışı tamamen engellendi. Birlikler, operasyonun başından beri 61 kilometre derinliğe kadar ilerledi” açıklamasında bulundu.
Peki Azak Denizi’nin tamamen kapatılması ne anlama geliyor? Rusya’nın ele geçirdiği bölgeler ve bunların stratejik önemi ne?
Yüzölçümü 26,517 km² olarak Donetsk bölgesi tartışmaların hedefindeki bölgeler arasında yer alıyor. Ayrılıkçıların belirli alanında bağımsızlığını ilan ettiği ve Rusya’nın özerk bir cumhuriyet olarak tanıdığı bögede 2021 itibariyle 4 milyon 100 bin 280 şahıs yaşıyor.
Eyalet anlamına gelen Oblastlar içerisinde Donetsk, en yüksek populasyona sahip bölge olarak kabul ediliyor.
Donbas’ta 2021 verilerine göre 60 milyar ton kömür rezervi olduğu tahmin ediliyor. Ayrılıkçıların bağımsızlığını ilanından önce ülkedeki kömürün yüzde 75’inin de Donetsk ve Luhansk’ta üretildiği biliniyor.
2014’e kadar Donbas bölgesinde ürünlerin ihracatı, Ukrayna’nın tüm ihracatının yüzde 30’unu kapsadığı bu anlamda da Rusya için kontrolünün sağlanmasının önemli olduğu anlatım ediliyor.
Donetsk bölgesinde kontrolün ele geçirilmeye çalışıldığı Mariupol kenti de Ukrayna’nın en aka metalurji merkezlerinden biri olmasıyla çatışmaların en sıkça yaşandığı yerler arasında bulunuyor.
Mariupol, batıda Rusya’nın ilhak ettiği Kırım ile doğuda ayrılıkçı cumhuriyet Donetsk’in güçleri arasındaki rota işlevi de görüyor. Moskova, Mariupol ve çevresini de ele geçirmeyi başarırsa, tamamen Rusya tarafından kuşatıldığı için Karadeniz’e açılan Azak Denizi’nin kontrolünü kaybetmemek üzere ele geçirecek.
Ayrılıkçıların gene bağımsızlıklarını ilan ettiği tartışmalı bölgelerden Luhansk, 2 milyon 263 bin 676 nüfusuyla Ukrayna’nın en aka 7. oblastı konumunda. 26,684 km² yüzölçümüne sahip olan bölge, bu anlamda da en aka 10. olblast olarak öne çıkıyor.
Ayrıca bölgede imal edilen metalürji ürünleri, dizel lokomotifler ve endüstriyel ekipmanların da Rus pazarına daha kolay erişim sağlayabileceği bu anlamda da Rusya açısından önemli olduğu öngörülüyor.
Ukrayna ile Rusya arasında aka çatışmaların görüldüğü bölgelerden biri olan Herson’un stratejik açıdan önemi iki ülke için de büyük.
1 milyon 16 bin nüfusu ile 24 oblast içerisinde 22. sırada olan Herson, liman ve sanayi kenti olması nedeniyle stratejik olarak aka ehemmiyet taşıyor. Bu bağlamda Odessa limanına geçişte de askeri üs işlevi göreceği tahmin ediliyor.
Ukrayna’yı ikiye bölen Dinyester Nehri’nin ucunda bulunan bölge ele geçirilince batıdan malzeme tedarikinin de engellenerek Ukraynalılar için lojistiğin yok edilmesi amaçlanıyor.
28,461 km² ile Kiev’den daha aka bir yüzölçümüne sahip olan bölge bu anlamda da kritik durumda.
Ukraynalıların Ruslarla en fazla çarpıştığı bölgelerden birisi de Harkov. Endüstriyel temelli bir ekonomiye sahip Harkov üretim, imalat, mühendislik alanlarında oldukça kritik konumda.
31.400 km² alana sahip bölge, Ukrayna’daki en aka 4. oblast olarak biliniyor ve bu meydan Ukrayna topraklarının %5.2’si anlamına geliyor.
Tarımsal anlamda da ehemmiyet taşıyan bölge, Ukrayna’nın yekün ekilebilir arazisinin %5,9’una tekabül ediyor.
2021 yılında tahmini olarak nüfusu 2 milyon 658 bin 461 olan Harkov bölgesi, popülasyon olarak da başkent Kiev’in bulunduğu Kiev oblastını da geçerek en kalabalık 3. oblast olarak kritik ehemmiyet taşıyor.
Odessa öbür oblastların aksine, Rusya’nın güneyde saldırı yaptığı bölgeler arasında yer alıyor.
Yüzölçümü bakımından 33.314 km2 ile Ukrayna’nın en aka bölgesi olan Odessa yaklaşık Belçika büyüklüğünde bir bölge olarak biliniyor.
Yoğun ziraat ve kırsal ekonominin temel dayanağı olan ve ekilebilir ürünlerin en fazla yetiştirildiği bölgede ekilebilir ürünler 8 liman bulunuyor.
Belarus lideri Lukaşenko’nun ‘işgal haritasında’ da görülen Moldova’nın sınırındaki bölgenin alınması, Kırım ile beraber limanlardaki kontrolün tamamen sağlanması anlamına da geliyor. Odessa’nın alınması durumunda Ukrayna’nın Karadeniz ile de bağlantısı tamamen kesiliyor.
Rusya’nın Ukrayna’ya saldırlarının ilk başladığı ilk yerlerden olan Sumi oblastı, 23.800 km2’lik alanıyla ülkenin yekün alanının yaklaşık % 3.95’ini oluşturmakta.
Rusya sınırına fazla yakın olan Sumi’nin alınarak Dinyester Nehri’nin doğusundaki bölgeleri tamamen kontrolünün sağlanması amaçlanıyor. Ancak bu bölgede tamamen kontrolün sağlandığı açıklanmadı.
Enerhodar kentini kapsayan Zaporijya oblastında, Avrupa’nın en aka nükleer santrali olan Zaporijya Santrali bulunuyor. Nükleer açıdan Rusya için kritik öneme sahip bu bölge aynı zamanda önemli bir demiryolu merkezi ve nehir limanı olarak öne çıkıyor.
Önemli bir sanayi merkezi olan bölgenin tamamen kontrolünün ele geçirilmesi, Azak Denizi’nde kontrole hiçbir şekilde ulaşılamaması anlamına geliyor.
Rusya’nın donanma alanı olan Azak Denizi stratejik bir deniz olarak kabul ediliyor. Azak Denizi’nde kendi donanmasına güvenli bir yerde tutmayı planlayan Rusya için bu bölge aka ehemmiyet taşıyor.
Ancak uzmanlara göre Rusya, Azak Denizi’nin kontrolünü tamamen ele geçirmeyi başarırsa kimseye karşı mesul olmayacak ve bu nükleer denizaltılar da iç olmak üzere öbür ülkeler için risk teşkil eden tüm askeri ekipmanlarını tutabilecek.
Rusya’nın aldığını iddia ettiği bölgeleri tamamen kontrol etmesi durumunda, 603.549 km² sima ölçümüne sahip Ukrayna topraklarının 113,062 km²’sini kendisine bağlamış olacak. Bu da Ukrayna topraklarının yüzde 18.7’sini alması anlamına geliyor. Sıcak çatışmanın yaşandığı yukarıdaki tüm bölgeleri alması durumunda ise bu Rusya’nın Ukrayna topraklarının 197,359 km²’sini yani % 32,7’sini ele geçirmesi demek.
Ukrayna’nın Karadeniz ve Azak Denizi ile bağını tamamen koparması ve nehrin şark bölgesinde kontrolü ele geçirmesi anlamına geliyor. Pek fazla uzman ise Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in başkent Kiev’e saldırmasına rağmen, bu bölgeleri ele geçirmesinin başından beri ana hedefinin olduğunu ve alması durumunda erken zafer ilan ederek müzakere masasına sonrasında oturacağını belirtiyor.
Bu haberin seslendirmesi Voiser tarafından yapılmıştır.